Esther Krättli

L’intervista è structurada en trais parts: Politica e linguas – Linguas minoritaras – Aspects persunals. 

N. Noi constatescha ch’il tractament da las linguas chantunalas en il Cussegl grond è sa meglierà considerablamain ils davos onns. Tant per il talian sco er per il rumantsch. Per ina megliera chapientscha en il cussegl beneventass ella plinavant ina translaziun simultana. Per ella è sa meglierà cleramain tant la schientscha dals commembers/da las commembras dal Cussegl grond sco er la collavuraziun tranter las minoranzas. Il chantun fetschia dentant anc adina memia pauc per las linguas minoritaras (translaziuns, inscripziuns, plazzas, messadis dal Cussegl grond be en tudestg). A differenza cun il passà saja la represchentanza da l’italianità oz per regla unida. 

Sias experientschas sco politichera senza partida sin ils onns definescha ella per part sco catastrofalas. Las medias l’ignoreschian savens ed instanzas politicas sajan practicamain nunpussaivlas per ina deputada senza partida. La forza per pudair exequir ils mandats politics la vegnian da la perschuasiun che mintgin haja in’incumbensa a la quala el na possia betg guntgir or. 

• Il tractament da las linguas chantunalas en il Cussegl grond è sa midà positivamain. Oz èn las linguas minoritaras talian e rumantsch pli preschentas. 
• La translaziun simultana che N. Noi postulescha dapi ils onns 1990, resta vinavant impurtanta, tant per la chapientscha e la debatta en il cussegl, sco er per la preparaziun da las fatschentas. 
• Il chantun sto s’engaschar dapli per las linguas minoritaras. Per exempel pertutgant traducziuns, paginas d’internet, plazzas etc. 
• La represchentanza da l’italianità en il Cussegl grond è oz unida. Auter che pli baud.
• Cumparegliabel a la situaziun rumantscha, postulescha N. Noi la scolaziun immersiva en las scolas da lingua taliana.