Vincenzo Todisco

L’instrucziun DA TALIAN SIN IL STGALIM PRIMAR EN LA PART TUDESTGA DAL CHANTUN GRISCHUN

  • Fertant ch’en auters chantuns las linguas estras temprivas vegnan instruidas dapi ils onns 1970, è l’instrucziun tempriva da linguas per scolars da lingua tudestga en il Grischun pir vegnida introducida l’onn da scola 1999/2000.
  • En in’emprima evaluaziun anno 2002 è sa mussà ch’i regeva ina gronda acceptanza vers il talian, ch’in sisavel dals magisters crajeva dentant da betg avair ina cumpetenza linguistica suffizienta.
  • Sin fundament da differents resuns e evaluaziuns è il med d’instrucziun da talian vegnì midà duas giadas. Dapi lura levgescha material supplementar als magisters la preparaziun e l’individualisaziun da l’instrucziun.
  • La dumonda sche uffants sajan surdumandads cun duas linguas temprivas è stada, anno 2018, la raschun da la votaziun davart l’“iniziativa da linguas“ che pretendeva la reducziun sin ina lingua estra en la scola primara. Quella è dentant vegnida refusada dal pievel grischun.

L’artitgel suandant descriva per l’emprima giada la via ch’il talian ha fatg sco emprima lingua estra en il chantun grischun dapi sia introducziun anno 1999. L’autur entra en quest connex sin ils process politics, sin la schelta dals meds d’instrucziun, sin la scolaziun ed il perfecziunament dals magisters e sin las adaptaziuns concepziunalas necessarias, quella giada e per part anc oz, per garantir in’instrucziun da talian fritgaivla che ha in effect positiv tant per scolaras e scolars sco er per ils magisters. 

Mehrsprachigkeit Graubünden